Alles van waarde is weerloos

Als ze iets niet willen is het er nog mee geassocieerd worden.
Hun namen mogen onder geen beding meer in beeld komen op de foto’s die je publiceert. Tenzij je toestemming hebt de foto’s te maken.
Veel luchtvaartmaatschappijen verwijderen hun namen van de machines die zij uitfaseren. Maar kleurschema’s en logo’s maken onmiskenbaar duidelijk voor wie zij vele jaren het wijde luchtruim kozen. Een enkele maatschappij neemt geen enkel risico en stuurt de afgedankte kist in wit ornaat richting woestijn.

Op Victorville, een van de grootste vliegtuigkerkhoven in de Verenigde Staten, staat ver bij de vele gedoodverfde Boeing 747’s, MD-11’s en DC-10’s vandaan, een van de huidige paradepaardjes van Boeing: een 787 Dreamliner. Registratie: N887BA. Zij was bestemd voor Privatair, maar die maatschappij nam haar uiteindelijk niet af.
Op 20 juni 2015 maakte het toestel voor het eerst duidelijk dat zij de vliegkunst goed verstond, maar drie maanden later werd zij richting woestijn gestuurd. Daar staat zij nu te branden in de zon, in afwachting van een koper. Haar motoren, ramen en deuren afgeplakt, haar wielen ingepakt tegen de woestijnwind, die zij regelmatig moet trotseren.

Victorville herbergt ook een drietal Lockheed Tristars. Eén daarvan verkeert in zeer slechte staat, maar de andere twee zouden niet misstaan in een luchtvaartmuseum. Dit geldt zeker voor de HZ-ABI , ooit eigendom van het Jordaanse gouvernement, die van neus tot staart is voorzien van een horizontale streep van 23-karaats bladgoud. Probleem is dat die toestellen zo groot zijn. Vandaar dat Biman voor haar allerlaatste PAX-DC-10, die zij zelfs gratis beschikbaar stelde, geen andere bestemming vond dan de slopershamer.

Wat die Tristars betreft: krijg ze daar nog maar eens weg… Geheid zijn er GWK’s te vinden die ze weer vliegend willen maken, maar zelfs als ze dat geheel op vrijwillige basis doen en de kisten voor een appel en een ei worden weggegeven, hangt er nog een prijskaartje aan dat je alleen kunt betalen als je een paar miljoen over hebt. Dat is ook de hoofdreden waarom het een mission impossible was om ook maar een van de blauwe of rode MD-11’s te behouden.

Misschien is het een idee om voor de gewenste preservering van het regeringsvliegtuig, de Fokker 70 met registratie PH-KBX, aan te kloppen bij prinses Amalia, die zodra ze achttien wordt een vorstelijke uitkering tegemoet kan zien van € 4000,- per dag.
Haar familie kan voor die tijd ook wel een centje toesteken, nu is gebleken dat deze mensen twee historische kunstwerken uit de privécollectie hebben verkocht en de opbrengst zelf hebben geïncasseerd. Met hun verkoop van het schilderij Boschbrand (1849) van de Javaanse schilder Raden Saleh en de Atlas Munnicks van Cleeff, een map met 1200 zeventiende- en achttiende-eeuwse tekeningen van de stad en de provincie Utrecht, waren miljoenen euro’s gemoeid.
Als het Aviodrome geen interesse heeft om de naar Koningin BeatriX vernoemde Fokker in haar verzameling onder te brengen en het Nationaal Militair Museum eveneens voor de eer bedankt, is er altijd nog wel een plekje op het fabelachtige landgoed van de koninklijke familie te bedenken.

Natuurlijk kan je vragen stellen bij het belang om vliegtuigen te behouden. Een van mijn op de 747 vliegende vrienden meent dat je de miljoenen die dat kost, beter kunt investeren in kinderprojecten.
Daar valt iets voor te zeggen, maar er valt ook iets op af te dingen.
Want als kinderprojecten altijd de prioriteit krijgen, blijft geen historisch landgoed of rijksmonument bestaan en kunnen de musea hun deuren wel sluiten. Zelfs de Bijbelse Jezus van Nazareth die het altijd opnam voor de kinderen en de armen, zegt op het moment dat zijn leerlingen de zeer kostbare olie die een vrouw op zijn hoofd sprenkelt, verspilling noemen: ‘De armen zijn altijd bij jullie, maar ik zal niet altijd bij jullie zijn.’
De waarde van iets wordt vaak pas gezien als het voorbij is.

Alle waarde is in feite relatieve waarde, betrekkelijke waarde die rechtstreeks samenhangt met de relatie, de betrekking die je ermee hebt.
Op Mojave zag ik tussen alle uitgediende vliegtuigen zes MD-11’s die ooit Schiphol als thuishaven hadden. Dat die daar stonden te vergaan raakte me toch het meest.
De MCP met afscheidsteksten op haar wielen.
De MCR op blokken.
De MCW met nog altijd de naam van Martin Schröder erop.
De MCY met een persoonlijke boodschap op de romp.
De KCE waarin ik de allerlaatste commerciële MD-11-vlucht ooit maakte.
De KCD met de haar karakteriserende ring van de staartmotorinlaat. Voor menig liefhebber geeft haar dat een aura.
Het zou mooi zijn als toch nog iets van deze kisten behouden zou kunnen blijven.
Maar Lucebert schreef het al: ‘Alles van waarde is weerloos.’
Als het er echt op aankomt is alles in onze werkelijkheid kwetsbaar.
Belangrijk om toch zo nu en dan eens bij stil te staan, niet alleen op een (vliegtuig)kerkhof maar juist als de aanwezigheid van iets of iemand zo vanzelfsprekend is dat er nooit een einde aan lijkt te komen.

Kopfoto: © Lieneke Koornstra