Een groot feestvarken

Het feestvarken is wel een beetje groot. Bij de geboorte was ze al zo’n zeventig meter lang, zestig meter breed en negentien meter hoog. Vijftig jaar later is ze nog wat groter gegroeid: ruim 76 meter lang is ze nu en ruim 68 meter breed.

Haar komst hield wereldwijd een grote verandering in. Niet alleen vanwege de voorbereidingen die moesten worden getroffen, zoals de bouw van grotere hangars en aanpassing van de pieren. Haar komst betekende ook een doorbraak voor het mondiale massatoerisme. Iedere zichzelf respecterende luchtvaartmaatschappij moest minimaal één zo’n luchtreus rijk zijn. Decennia lang was ze binnen de luchtvaartbranche het vlaggenschip.

Ergo, de jarige Boeing 747 is er niet zo maar eentje. Vertroetelend wordt ze ‘The Queen of the Skies’ genoemd. En ook wel: ‘The Grand Lady’. Op de werkvloer gaat ze door voor ‘de Bult’ en bij het grote publiek voor ‘Jumbo Jet’. Binnen KLM sprak men lange tijd over de 747 als ‘de Boeing’. Simpelweg omdat KLM bij haar komst nog geen enkele andere machine in de vloot had van deze vliegtuigbouwer.


Helaas treft de jarige het niet echt. Omdat zij tot de 4-motorigen behoort. En die zijn uit. Bij haar komst waren de vliegtuigmotoren nog lang niet zo krachtig en betrouwbaar als tegenwoordig. Vandaar dat het lange tijd regel was dat uitsluitend met 3- en 4-motorige vliegtuigen over de wereldzeeën mocht worden gevlogen. Inmiddels nemen 2-motorigen deze vluchten steeds vaker over. Ook bij KLM dat bij de uitfasering van haar laatste 747 maar liefst vijftig jaar met dit type heeft gevlogen.

Samen met het dagblad De Telegraaf stond de blauwe luchtvaartmaatschappij stil bij de verjaardag van de Queen of the Skies. Behalve president-directeur Pieter Elbers, enkele vliegers en stewardessen en een grote groep GWK’s, was ook de redactie van het boek Farewell KLM 747 – The Grand Lady welkom voor een foto die in de grootste krant van Nederland zou verschijnen. René Bouwman, als fotograaf in dienst van dit dagblad, ging ervoor.

BFG als getuige © Lieneke Koornstra

In Hangar 11 stond de PH-BFG klaar als fotomodel. Niet dat deze Jumbo Jet hiervoor van de lijn was gehaald. Nee, ze was toch aan de beurt voor een A-check. Het hele gezelschap werd voor een vleugel aan de zijkant van het reuzenvliegtuig opgesteld. De man met de baard moest net iets meer naar rechts. De kleine man met de snor iets meer naar voren. De mevrouw met het rode jasje, nee, dat kon echt niet, zij moest een ander jasje aan. Blauw of zwart. Dat lukte ook nog. Vooral niet met elkaar praten maar naar de camera kijken. En hup, met de armen omhoog! Klik! En hup, nog een keer en roep maar ‘hoi’! Klik!

Nu nog een foto met enkel de president-directeur, de aanwezige vliegers en stewardessen erop. Goed voor een nieuwe opstelling: voor de neus van de Jumbo. Goed ook voor een andere houding: laat de handjes maar wapperen. Klik! Lachen! Klik!
Daarna was het inpakken en wegwezen.

De foto met het selecte gezelschap kreeg een plek in de papieren uitgave van de krant, de andere in de digitale versie. In het bijschrift viel niet alleen te lezen dat KLM samen met de jarige Jumbo Jet een onoverwinnelijk koppel vormde en dat het volgens de piloten niet mooier wordt dan met haar. Nee, er werd ook opgemerkt dat ondanks zijn succes met KLM de positie van topman Pieter Elbers op losse schroeven staat. ‘Hij stuit op verzet van zijn nieuwe Franse baas, die andere ideeën heeft over de aansturing van het bedrijf’, schreef de krant.

Eerste 747-8 in de fabriek met motoren © Boeing

Niet alleen KLM-personeel stelt zich vierkant op achter Pieter Elbers. Zo ook het kabinet. Dat zijn keuzes waarvan ik houd. En niet alleen vanuit eenzelfde soort emotie als waar mijn hoop uit voortkomt dat na een schaatswedstrijd het podium volledig oranje kleurt.
Het is helemaal geen geheim dat KLM al jaren achtereen veel beter presteert dan Air France, ondanks een vloot die ongeveer de helft kleiner is. Naast financiële tegenslagen zit het de Franse luchtvaartmaatschappij ook niet mee op het gebied van personeelszaken: stakingen zijn schering en inslag onder Air France-personeel. Bovendien heeft de Nederlandse luchtvaartmaatschappij een betere naam dan de Franse als het om veiligheid gaat.

Er gaan geruchten dat die nieuwe bezem in Parijs desondanks voornemens is van KLM een B-airline binnen de Air France-KLM Group te maken. Transavia moet in dat geval het veld ruimen. Ben Smith zelf wijst deze geluiden echter van de hand. Maar wat hij wel wil blijft onduidelijk. Zal hij wel eens hebben gehoord van Alf Ramsey? Van deze voetballer en trainer die in 1966 Engeland leidde naar de overwinning tijdens het WK voetbal, zijn de woorden: ‘Never change a winning team’.

Nog even terug naar de weekendeditie van De Telegraaf. ‘Iedereen in de luchtvaart houdt van de Boeing 747’, stond in vette letters boven een grote foto van het feestvarken in KLM-livery. Misschien is dat wat overdreven. Evenmin zal iedereen van het binnenkort 100-jaar wordende KLM houden. Of van Pieter Elbers. Maar waar je niet van houdt hoeft nog niet te verdwijnen. Kortom, handen af van KLM en handen af van Pieter Elbers, Ben!

En het feestvarken? Geleidelijk vliegt zij eruit. Maar definitief uitgediend zal zij nooit zijn. Als museumstuk doet zij het ook goed. Het Corendon Village Hotel in Badhoevedorp maakt er sinds het weekend van haar vijftigste verjaardag goede sier mee.

Airbus A380 v.s. Boeing 747 © Bill Larkins, CC BY-SA 2.0, via Wikimedia Commons

Kopfoto: © Alf van Beem via Wikimedia Commons

Deel dit artikel: