Haar vertrek stond al lang gepland.
Uitfasering van een vliegtuig vindt normaliter plaats als het toe is aan groot onderhoud. Op staatjes die al heel lang op het internet circuleren was dan ook te zien in welke volgorde de Boeing 747’s uit de blauwe vloot zouden worden gehaald. Volledig blindvaren erop kon je weliswaar niet, maar het was toch een behoorlijk goede indicatie.
In geen mens kwam het enkele maanden eerder op dat de PH-BFS ‘Seoul’ toen het haar beurt was om het (vlieg)veld te ruimen, niet de enige Jumbo zou zijn waarvan de staart zou zijn witgekalkt.
Toen ze op 27 maart na haar laatste reguliere vlucht uit Mexico richting Schiphol-Oost werd gesleept, werd ze in de daaropvolgende twee dagen gevolgd door haar laatste blauwe zusjes waarmee KLM nog passagiers vervoerde: de PH-BFL ‘Lima’, BFN ‘Nairobi’, BFT ‘Tokyo’, BFW ‘Shanghai’ en BFY ‘Johannesburg’. De BFV ‘Vancouver’ stond er al.
Als gevolg van de coronacrisis had KLM besloten haar laatste 747’s versneld aan de kant te zetten. Zusterlijk werden de zeven Jumbo’s naast elkaar opgesteld op een plek die weinig goeds voor hen beloofde.
Geheel onverwacht verscheen er voor de Combi’s onder hen toch een klein lichtpuntje aan de horizon.
Ze mochten nog even!
Door de crisis rondom COVID-19 ontstond er een enorme behoefte aan vervoer van medische apparatuur en andere benodigdheden tussen de VS, Europa en China. KLM sloeg hiervoor de handen ineen met Philips en de Nederlandse overheid. Voor een tijdelijke luchtbrug tussen Nederland en China bleek de 747-Combi het meest geschikt.
In eerste instantie werden hiervoor enkel de BFT en de BFW ingezet, maar algauw mocht de BFV ook meedoen.
De BFS had het nakijken, maar dat was toch allang beslist. Voor de BFY, de jongste van de zeven, was het pas echt zuur: destijds afgeleverd als Combi maar in de loop van haar KLM-carrière omgebouwd naar Full Pax.
Volgens de oorspronkelijke planning zou zij de allerlaatste reguliere KLM-747-vlucht uitvoeren, nu staat ze met een witgekwaste staart klaar om de BFS alras te volgen.
De BFS heeft helemaal geen zin in die trip naar Mojave. Om 08:55 uur staat haar vertrek gepland maar ze stribbelt tegen.
Snaaks zwiept ze met haar staart bij de gedachte aan haar zusje BFK ‘Karachi’ die op weg naar dezelfde eindbestemming de zaak ook stevig ophield, twee dagen zelfs.
Bij de gedachte aan een ander uitgefaseerd KLM-paradepaardje haalt ze hetzelfde kunstje nog maar eens uit. Niemand had ooit gedacht dat de PH-KCG ‘Maria Callas’, een MD-11, nog ooit op Schiphol zou terugkeren nadat zij op 15 april 2014 was opgestegen van de plek die bijna achttien jaar lang haar thuishaven was geweest. Maar Maria presteerde het.
Er rukken hulptroepen uit. Niet om de BFS te helpen bij haar protest, nee, alles wordt uit de kast gehaald om haar verzet te breken. Ze moet eraan geloven.
Precies twee uur later, nou ja, op vier minuten na dan, gaat de vaart erin. Verstand maar op oneindig, zo gauw mogelijk op de automatische piloot.
Links en rechts van de Polderbaan van waaraf ze opstijgt ziet ze mensen staan met op haar gerichte camera’s. Hoort ze het goed boven het geluid van haar eigen krachtbronnen uit dat een van hen zegt: ‘Een 747 maakt toch echt veel minder lawaai dan al die Embrears’?
Ja, ze hoort het goed.
Ik ben het zelf die de opmerking maakt. Voor haar had nog een drietal 747’s het luchtroom gekozen: de N402KZ, zijnde een 400F van Kalitta Air; de PH-CKC, ook een 400F maar dan van de blauwe maatschappij waarmee ze zich nog van cockpit tot staart en tot in de verste puntjes van haar vleugels verbonden voelt; en de BFW, dat aardige zusje dat nog even mag.
Tussen die 747-bedrijvigheid door kweten ook diverse Embraer 175’s zich van hun taak. Toevallig had ik mijn broer aan de telefoon. Hij en ik bellen niet zo heel dikwijls met elkaar maar als we het doen nemen we daarvoor de tijd.
Omdat de BFS op zich liet wachten, had ik die. Steeds als een Embraer 175 passeerde kon ik niet anders dan mijn broer vragen zijn laatste woorden te herhalen. Zo niet als een van die 747’s voorbijraasde. Ze zouden er onderzoek naar moeten doen, objectief onderzoek.
Ik begrijp dat er voor alles een tijd is, een tijd om op te bouwen en een tijd om af te breken, een tijd om te bewaren en een tijd om weg te gooien. Daaraan ontkomt ook de 400 niet.
Ik weet dat er inmiddels veel stillere vliegtuigen zijn, zuinigere ook. Het nieuwste type 747, de 8, is er een voorbeeld van. De motoren die deze Jumbo Jet haar power geven zijn naast brandstofefficiënter en milieuvriendelijker ook geluidsarmer dan voorgaande versies.
Bijzonder veel interesse kwam er niet voor dit type. Alleen Lufthansa, Korean Air en Air China kochten de passagiersuitvoering. Ook US Airforce bestelde twee exemplaren ter vervanging van haar 200’s.
Rest nog enige belangstelling voor de VIP-uitvoering. Voor de vrachtversie zijn er aanzienlijk meer liefhebbers, maar ook onder de vrachtmaatschappijen is de Boeing 777-300 in veel gevallen een aantrekkelijkere keuze.
Voor de Combi was de animo nooit groot. In totaal zijn er slechts 61 gebouwd, KLM was de grootste afnemer. In de nasleep van het verongelukken van een 747-200C van South African Airways, de ZS-SAS waarin een fatale brand was uitgebroken in het vrachtruim, moest de bouw aangepast vanwege aanvullende eisen om de brandveiligheid te waarborgen.
Gevolg was dat Boeing geen Combi-variant van de 8 presenteerde. Er is geen ander vliegtuig dat zowel passagiers als odd-sized cargo kan vervoeren.
Meerdere malen in haar geschiedenis bij KLM heeft de Combi aangetoond dat er geld mee te verdienen is. Dat blijkt ook nu weer, nu dit type met veertien vluchten per week Beijing en Shanghai aandoet voor het vervoer van apparatuur en goederen waaraan de wereld juist nu dringend behoefte heeft.
De BFS wil het de crew niet moeilijk maken nu er voor haar aan de onverbiddelijke aftocht geen ontkomen meer aan is. Graag had ze haar thuishaven verlaten met een wing wave, maar op verzoek van bovenaf houdt ze zich in. Nitwits en luchtvaarthaters rekenen KLM af op elke vorm van uitbundigheid.
Snel klimt ze omhoog, stijlvol als altijd. De lucht is blauw, stralend blauw. Eenmaal op grote hoogte tekent zij er nog voor even, vier witte strepen in.
Kopfoto: © Rego Meijer
.jpg){kind=link}