Boekrecensie ‘Airbus A380 – de belofte niet waargemaakt’

‘Dit is een vliegtuig dat de komende dertig tot veertig jaar zal vliegen, zonder dat het technologisch achterhaald wordt’, stelde EADS- en Airbus-baas Noël Forgeard bij de roll-out van de eerste Airbus A380. Zijn woorden kwamen niet uit. De productie en daarmee ook de levering, liep vertraging op en de eerste afbestellingen volgden. Het kostte hem de kop. Nog geen twintig jaar nadat de Superjumbo het levenslicht zag, eindigden er al tien op de sloop en staan er zo’n negentig ‘stored’. Vergeet die dertig tot veertig jaar dus ook maar.

Ruud Vos baseerde op al die tegenslag de ondertitel van het onlangs verschenen boek Airbus A380 – De belofte niet waargemaakt. Ondanks dat de ondertitel anders luidt dan die van het in 2007 uitgekomen boek Airbus A380 – De geboorte van een gigant, gaat het hier niet om een nieuw boek maar om een herdruk die is voorzien van een viertal nieuwe hoofdstukken. In het voorwoord wordt gememoreerd dat het een herdruk betreft.

Verleden tijd

In datzelfde voorwoord wordt gesteld dat de tekst omwille van de leesbaarheid in de tegenwoordige en toekomende tijd is geschreven. Juist door deze nadrukkelijke aankondiging, valt het veelvuldige gebruik van de verleden tijd extra op, zeker als in één en dezelfde alinea geheel onnodig van de ene tijd naar de andere wordt gehopt. Wanneer je je daar overheen weet te zetten, leest de tekst vlot weg. Dat is zeker een compliment omdat een tekst met zoveel informatie nogal eens erg taai kan uitpakken.

Vrijwel aan alles gedacht

Alle ontwikkelingen van het Europese dubbeldeksvliegtuig worden uitgebreid belicht, te beginnen met het idee om een tegenhanger van de succesvolle Boeing 747 op de markt te zetten en eindigend met de ontmanteling van de eerste Airbus A380’s. Het gigantisch complexe productieproces op verschillende Europese locaties wordt inzichtelijk gemaakt. Daarbij blijkt dat verschillende Nederlandse bedrijven zowel in de testfase als tijdens het productieproces een rol van betekenis speelden. Voor het uitgebreid aan de orde stellen van enkele incidenten is Harro Ranter in de arm genomen.

Dat aan vrijwel alles is gedacht wat Airbus A380 gerelateerd is, moge onder meer blijken uit de interesse die zelfs is uitgegaan naar miniaturen van de luchtreus en de aanpassingen die de Firefly (het brandvliegtuig, red) op Schiphol onderging toen Emirates met de dubbeldekker op deze luchthaven ging vliegen.

Toch mis ik ook zaken. Zoals wat er uiteindelijk is terechtgekomen van de aanvankelijke veronderstelling dat in het A380-project quitte gespeeld zou worden bij de verkoop van 250 exemplaren. Al met al zijn er 254 gebouwd. Evenmin zou in een boek als dit de aandacht hebben misstaan voor het lot dat de Superjet en de Jumbojet beide trof omdat zij viermotorig zijn en qua kosten, uitstoot en actieradius inmiddels minder gunstig in de operatie zijn dan de later ontwikkelde twinjets. En ook over de Airbus A380F kan wel wat meer worden verteld dan die enkele regels die er nu aan zijn gewijd.

Weetjes

Ruud Vos erin geslaagd veel leuke weetjes over ‘Wally’ te vergaren. Ik verklap er enkele. Als in de cockpit een check eenmaal door de vliegers is uitgevoerd, verandert de kleur van het beeldscherm van blauw naar groen. De dekens waarvan Emirates haar passagiers voorziet, bestaan uit honderd procent gerecyclede plastic flessen, 28 per deken.

Helemaal mis gaat het als Vos over het leeggewicht van de Airbus A380 en dat van de Boeing 747 begint. Aan de hand van een verder niet te verifiëren optelsom stelt hij dat het leeggewicht van een Airbus A380 bijna vijftien ton lager ligt dan dat van een Boeing 747. In een elders geplaatst staatje komt ‘Wally’ er echter wat dat betreft uit als de absolute winnaar: de 747-8 weegt volgens die informatie schoon aan de haak 220,3 ton, de A380 227,1 ton. In de eerdere druk vermeldt zo’n zelfde staatje nog respectievelijk 276,9 en 361 ton. Het is lastige materie, want waar heeft Vos het eigenlijk over? Over MEW (Manufacturer’s Empty Weight) of over BW (Basic Weight dus met operators items, inclusief crew en hun bagage)? Uit door mij ingewonnen informatie van Airbus zelf blijkt dat de Superjumbo goed is voor een MEW van 270 ton. Wikipedia zit daar met het cijfer van 275 ton heel wat dichterbij dan Vos. Dit medium kent de 747-8 een leeggewicht toe van 214,5 ton.

Dan de opmerking dat de Superjumbo het eerste passagiersvliegtuig is dat blijft vliegen als alle hydraulische systemen zijn uitgevallen. De Boeing 777 ging toch echt voor. Overigens blijven alle vliegtuigen in dat geval vliegen, maar zijn ze dan nog bestuurbaar?

Talloze foto’s

De informatie over de Superjumbo wordt ondersteund door talloze foto’s. De lezer wordt deelgenoot gemaakt van de vele cabinevarianten die in omloop zijn. Die beelden maken het meteen begrijpelijk dat de A380 de publiekslieveling is. Niet alleen passeren de kleurenschema’s van de gebruikers de revue, ook die van de luchtvaartmaatschappijen die de reuzenjet uiteindelijk niet afnamen. Niets wordt geschuwd, ook niet waar het beelden van de diverse incidenten en van de ontmanteling betreft. Wat wel echt jammer hierbij is dat de foto’s vaak zo klein zijn, werkelijk bij het petieterige af. Zo blijft de blik in de cockpit ondanks de diverse plaatjes toch zeer beperkt. In een paar gevallen loopt de titel van een hoofdstuk op zo’n manier door een foto heen dat er van het beeld nog nauwelijks iets overblijft.

De Airbus A380 verdient gewoon een groter boek, van dezelfde afmetingen als Connie – Het verhaal van een mooi vliegtuig (auteur Bart van der Klaauw) en De geschiedenis van de Concorde (auteur Henk Heiden) die vele jaren eerder bij dezelfde uitgever verschenen. En dan graag met een aardigere titel, bijvoorbeeld Airbus A380 – Het korte leven van een publiekslieveling. De belofte om een betrouwbare heerlijk vliegende machine te zijn met lekker veel ruimte voor de passagiers en crew, heeft ‘Wally’ zeker ingewilligd.

Airbus A380 – De belofte niet waargemaakt

Ruud Vos

Hardcover | 136 pagina’s geheel in kleur

ISBN 9789059612471 | Uitgeverij De Alk | 2022 | € 23,95

BESTELLEN