Verkwanseling van industrieel erfgoed – KBX

En weg is ze.
Na nog een fly-over boven vliegbasis Woensdrecht te hebben gemaakt verdween ze in de wolken, op weg naar Australië, naar haar nieuwe eigenaar.
Geen leden van de Nederlandse koninklijke familie of regeringsfunctionarissen bij haar aan boord, evenmin KLM-vliegers in de cockpit.
De uittocht van de PH-KBX uit haar thuisland is in handen van Southern Cross International, een Nederlands luchtvaartbedrijf dat gespecialiseerd is in het wereldwijd afleveren van nieuwe en gebruikte verkeersvliegtuigen.

Even ging het gerucht dat de Fokker 70 gewoon als werkpaardje zou gaan dienen om passagiers over en weer te vliegen ergens in het Australische land. Het hele nog door Beatrix uitgedachte koningsblauwe interieur zou er in dat geval zo worden uitgekieperd.
Maar nee, Alliance Airlines gaat haar inzetten als VIP-vliegtuig.
Het vervoer van dure mensen blijft dus voorbehouden aan een van de laatste producten van de Nederlandse vliegtuigbouwer van weleer. Aan haar registratienummer verandert nauwelijks iets, eenmaal in handen van haar nieuwe eigenaar/werkgever verandert er slechts één letter: in plaats van als PH-KBX zal ze als VH-KBX haar vliegende bestaan continueren.

De reis van het tulpenland naar het kangoeroeland neemt vijf dagen in beslag, met onderweg meerdere tankstops vanwege het beperkte vliegbereik van de kleine Fokker.
Voor het staatsbezoek dat het Nederlandse koningspaar eind 2016 aan Australië en Nieuw-Zeeland bracht, werd het toestel ook leeg die kant op gestuurd. Zelf vlogen Willem Alexander en Maxíma met Emirates. Dat gaf toen nogal wat ophef. SP-Kamerlid Ronald van Raak noemde het geldverspilling, de koning en de koningin moesten streven naar de goedkoopst mogelijke en tevens veilige manier om zich te verplaatsen.
Gewoon gebruik maken dus van binnenlandse vluchten. Vanwege zaken als doelmatigheid en uitstraling genoot de inzet van het regeringsvliegtuig toch de voorkeur.

Aan die retourvlucht naar ‘Down Under’ hing een prijskaartje van een kwart miljoen euro.
Een schijntje als je bedenkt dat het inhuren van een VIP-Boeing 737-300 van Cello Aviation voor een staatsbezoek van het koningspaar aan Italië afgelopen juni, de staat meer kostte dan een halfmiljoen euro. Betrek hierbij even het gegeven dat er nog heel wat reisjes op het programma staan terwijl het nieuwe regeringsvliegtuig pas begin 2019 wordt geleverd, dan moge duidelijk zijn dat de staatskas de komende tijd heel hard moet rinkelen om dit allemaal te bekostigen.

De conclusie dat ze de KBX langer in dienst hadden moeten houden lijkt voor de hand te liggen. Dit is echter geen optie nu KLM Cityhopper in oktober voor het laatst met Fokker 70’s opereert. Het waren piloten van deze luchtvaartmaatschappij die in het regeringsvliegtuig achter de stuurknuppel zaten, waarbij Willem Alexander zo nu en dan ook een partijtje mee stuurde. Hun type rating voor dit type zal verlopen nu er een eind komt aan de langdurige relatie van KLM met Fokker. De koning liet zich niet voor niets bijscholen om op de Boeing 737 te mogen vliegen.
Het onderhoud van de KBX wordt ook problematisch zodra alle blauwe zusjes van dit toestel zijn uitgefaseerd.

Regeren is vooruitzien zeggen ze wel eens. Onbegrijpelijk dat pas dit jaar een nieuw regeringsvliegtuig werd besteld terwijl de blauwe maatschappij in 2014 al een begin maakte met de verkoop van haar Fokker 70’s. Als de economische crisis hier als argument geldt, is dat wel een zeer kostbaar argument. Terwijl aan de ene kant rijkelijk wordt gesmeten met het geld van de belastingbetaler wordt aan de andere kant de vinger krenterig op de knip gehouden.
De PH-KBX, destijds aangekocht voor ruim 34 miljoen euro, is voor 3,7 miljoen euro verkocht, een habbekrats. De kans om een unieke kist als industrieel erfgoed te behouden, is verkwanseld.

Volgens sommigen is een vliegtuig niet meer dan een aluminium buis met vleugels.
Maar zo kan je alles bagatelliseren.
Een Rembrandt is dan niet meer dan een doek met een bende verfklodders erop.
En een internationale voetbalwedstrijd niet meer dan het schoppen tegen een met lucht gevuld stukje leer.

Dit jaar geeft de Nederlandse overheid 1,3 miljard euro meer uit dan dat er binnenkomt. In verhouding met deze cijfers is het bedrag dat ze aan de verkoop van de KBX overhoudt van eenzelfde orde van grootte als de afronding die plaatsvindt bij het afrekenen van je boodschappen in de supermarkt.
Zeker, de regering moet op de kleintjes letten.
De KBX is een kleintje, zeg nu zelf. Een kleintje dat voor Nederland grote geschiedenis schreef. Ze is een van de laatst in Nederland gebouwde verkeersvliegtuigen. Ze diende als Nederlands regeringsvliegtuig, ingericht naar de smaak van koningin Beatrix.

Als tegemoetkoming aan luchtvaart- en Oranjefans werd op 3 juni in Woensdrecht een afscheid van de KBX georganiseerd. Een groots opgezet gebaar, waarmee er even geen plaats was voor Nederlandse zuinigheid.
Het zou een koninklijk gebaar zijn geweest als dit bijzondere vliegtuig in het Aviodrome de plaats had gekregen die het verdient.

Lees hier alles over de toestellen die als regeringsvliegtuig hebben gediend:
NEDERLANDSE REGERINGSVLIEGTUIGEN DOOR DE JAREN HEEN

Kopfoto: © Nicky Boogaard via Wikimedia Commons